ประจำเดือนมาไม่ตรงเวลา...ทำให้มีบุตรยากได้ยังไง?

คุณพ่อคุณแม่ที่อยากมีลูกแต่มีลูกยาก แต่งงานมาก็หลายปีอยากมีลูกแต่ทำยังไงคุณแม่ก็ยังไม่ตั้งครรภ์สักที ในบางคนอาจจะมีอาการประจำเดือนขาด ๆ หายๆ มาไม่ปกติ ซึ่งเป็นอีกหนึ่งสาเหตุที่ทำให้มีลูกยากเช่นกัน

ประจำเดือนคือการที่มีของเหลวออกมาทางช่องคลอดเป็นประจำทุกเดือน เป็นอาการแสดงออกถึงความพร้อมของร่ายกายสู่การเจริญพันธุ์ของผู้หญิง ประจำเดือนเกิดจาการที่สมองหลั่งฮอร์โมนจากต่อมใต้สมองมากระตุ้นรังไข่ให้สร้างฮอร์โมนเอสโตรเจน (Estrogen) และโปรเจสเตอโรน (Progesterone) ซึ่งฮอร์โมนเหล่านี้จะทำให้เยื่อบุโพรงมดลูกหนาขึ้น เพื่อเตรียมรอรับการฝังตัวของตัวอ่อน ในแต่ละเดือนจะมีไข่ตกเดือนละ 1 ฟอง หากไม่มีการปฏิสนธิหรือไม่มีการตั้งครรภ์เกิดขึ้น เยื่อบุโพรงมดลูกที่เตรียมไว้รอรับตัวอ่อนก็จะหลุดลอกออกมาเป็นประจำเดือน ผู้หญิงจะมีประจำเดือนมาประมาณ 3-5 วันหรือไม่ควรมาเกิน 7 วัน ปริมาณประจำเดือนที่ออกมาในแต่ละวัน ไม่ควรเกิน 80 ซีซี หรือเทียบได้กับการเปลี่ยนผ้าอนามัยประมาณ 4 ผืนต่อวัน (แบบที่มีเลือดชุ่มเต็มแผ่น)

ปกติแล้วร่างกายของผู้หญิงจะมีการตกไข่ประมาณ 28 วัน อาจมาก่อนหรือหลังเล็กน้อย โดยทั่วไปรอบประจำเดือนของผู้หญิงจึงอยู่ในช่วง 21-35 วัน หรือรอบเดือนมาทุก ๆ 23 วัน หรือทุก 35 วัน หรือกี่วันก็ได้ระหว่างนั้นตราบใดที่รอบเดือนของคุณแม่มาสม่ำเสมอถือว่าประจำเดือนปกติ แต่เมื่อใดที่ไข่ตกช้าหรือไม่ตกไข่เลยก็จะทำให้ประจำเดือนเลื่อนออกไป บางคนอาจจะเป็น 30-40 วัน หรือนานไปถึง 2 เดือน หรือบางครั้งมี 26 วัน เดือนถัดมามี 40 วัน ต่อมามี 30 วัน แบบนี้จะถือว่าประจำเดือนมาผิดปกติ

ประจำเดือนผิดปกติมีสาเหตุได้หลายอย่าง โดยทั่วไปแล้วการมีประจำเดือนที่ผิดไปนาน ๆ ครั้ง เป็นเรื่องปกติที่เกิดขึ้นได้โดยเฉพาะในช่วงที่มีความเครียดหรือมีอาการป่วย แต่เมื่อพ้นช่วงเครียดหรือหายจากอาการป่วยแล้วประจำเดือนก็จะกลับสู่สภาพปกติอีกครั้ง แต่สำหรับคนที่ประจำเดือนไม่ปกติเป็นประจำ มีความเป็นไปได้สูงว่าอาจเกิดจากการมีฮอร์โมนไม่สมดุล ส่งผลต่อความถี่การเกิดการตกไข่ หรืออาจเกิดจากความถี่ของการมีประจำเดือน ทำให้ฮอร์โมนเสียสมดุล หรืออาจเกิดจากปัจจัยอื่น ๆ ได้เช่นกัน

หรืออาจเกิดจากภาวะถุงน้ำรังไข่หลายใบ (PCOS) เป็นความผิดปกติของต่อมไร่ท้อที่พบบ่อยในผู้หญิงช่วงอายุ 18-45 ปี เกิดจากความผิดปกติของฮอร์โมนหลายตำแหน่งรวมทั้งที่รังไข่ ทำให้มีฮอร์โมนเพศชายมากกว่าปกติ และยังอาจเกิดจากรังไข่เสื่อมก่อนกำหนด ผู้ที่ประจำเดือนไม่มาจากสาเหตุนี้สามารถรักษาด้วยยาคุมกำเนิดแบบเม็ดหรือกลุ่มยาฮอรืโมนทดแทนได้

การประจำเดือนมาไม่ปกติเสี่ยงมีลูกยากตรงที่การที่ประจำเดือนขาดๆ หายๆ หรือมาไม่ปกติ เป็นสิ่งที่บ่งชี้ได้ว่าร่างกายของคุณแม่อาจมีไข่ตกบ้างไม่ตกบ้างหรืออาจไม่มีไข่ตกเลยก็ได้ ซึ่งการไม่มีไข่ตกนี้เองที่เป็นสาเหตุหลักที่ทำให้ไม่สามารถตั้งครรภ์ได้ ยิ่งคุณมีไข่ตกน้อยมากเท่าไรโอกาสการตั้งครรภ์ก็จะน้อยลงไปด้วย การที่ประจำเดือนมาปกติหรือไม่ปกตินั้นเป็นเพียงแค่ส่วนหนึ่งที่อาจทำให้มีลูกยาก สิ่งสำคัญที่สุดในการตั้งครรภ์ก็คือ การตกไข่ ตราบใดที่การตกไข่ของคุณเป็นปกติ โอกาสในการมีลูกก็จะเพิ่มมากขึ้น ดังนั้นการที่ประจำเดือนมาไม่ปกติ หรือประจำเดือนไม่มาอาจเป็นสัญญาณบอกได้ว่าคุณไม่ตกไข่ได้เช่นกัน

หากสังเกตแล้วว่าประจำเดือนมีความผิดปกติ ควรปรึกษาแพทย์ที่โรงพยาบาลหรือที่คลินิก เพื่อตรวจเช็กเพื่อหาสาเหตุที่ทำให้คุณตกอยู่ในภาวะมีลูกยาก ซึ่งขั้นตอนการรักษาจะเริ่มจากโดยแพทย์จะทำการซักประวัติอย่างละเอียด และแพทย์จะทำการตรวจร่างกายทั้งภายในและภายนอกว่ามีความผิดปกติเบื้องต้นหรือไม่ เช่น การตรวจน้ำเชื้อ การอัลตราซาวด์ความผิดปกติของมดลูก ท่อนำไข่ รังไข่ หรือการฉีดสีในโพรงมดลูกเพื่อหาความผิดปกติในโพรงมดลูกและท่อนำไข่ จากนั้นจะทำการตรวจทางห้องปฏิบัติการทางการแพทย์เพื่อหาสาเหตุเพิ่มเติม ถ้าแก้ไขที่สาเหตุแล้วยังไม่สามารถตั้งครรภ์ได้โดยธรรมชาติหมอจะให้คำปรึกษาโดยการใช้เทคโนโลยีช่วยการเจริญพันธุ์เพื่อให้เกิดการตั้งครรภ์ต่อไป

โดยเทคโนโลยีทางการแพทย์สำหรับแก้ไขปัญหาภาวะมีบุตรยากในปัจจุบันจะมีทั้งวิธีการผสมเทียม (Intrauterine Insemination, IUI) เป็นวิธีที่เหมาะกับผู้ชายที่มีปัญหาเรื่องเชื้ออสุจิไม่ปกติ แต่ผู้หญิงมีมดลูกที่ดี โดยจะทำการกระตุ้นไข่ คัดเชื้ออสุจิ และนำเชื้ออสุจิที่แข็งแรงมาฉีดเข้าไปในโพรงมดลูก, การทำเด็กหลอดแก้ว (IVF) เหมาะสำหรับผู้ที่มีพังผืดในอุ้งเชิงกราน ท่อนำไข่อุดตัน ไข่ไม่ตกเนื่องจากระบบฮอร์โมน หรือผู้ชายที่มีปัญหาเกี่ยวกับอสุจิน้อย หรือเคลื่อนไหวไม่ดี โดยจะใช้การกระตุ้นรังไข่ แล้วเก็บไข่มาเพื่อให้ผสมกับอสุจิในห้องปฏิบัติการ จากนั้นทำการเลี้ยงตัวอ่อน 3-5 วัน แล้วจึงค่อยใส่ตัวอ่อนกลับเข้าไปในโพรงมดลูกให้เกิดการฝังตัว และการทำอิ๊กซี่ (Intracytoplasmic Sperm Injection, ICSI) ซึ่งวิธีการนี้คล้ายกับการทำเด็กหลอดแก้ว แต่แตกต่างกันตรงที่มีการคัดอสุจิที่ดีที่สุด ฉีดเข้าไปที่เซลล์ไข่โดยตรงให้เกิดการปฏิสนธิ เลี้ยงตัวอ่อนไว้ 3 - 5 วันแล้วใส่ตัวอ่อนกลับเข้าไปในโพรงมดลูกให้เกิดการฝังตัว ซึ่งการรักษาการมีบุตรยากสามารถรับคำปรึกษาจากโรงพยาบาลและคลินิกชั้นนำทั่วประเทศได้ไม่ยาก

อ้างอิง

https://bit.ly/3z0RpoZ

https://bit.ly/3MYaVqp

https://www.siphhospital.com/th/news/article/share/827/Amenorrhea

สอบถามเพิ่มเติมเกี่ยวกับการรักษาภาวะมีบุตรยาก

กับศูนย์รักษาผู้มีบุตรยากจินตบุตร